Een theïstische evolutionist

Posted on november 2, 2018 by R. van der Krans



Een theïstische evolutionist 1 gelooft dat God evolutie gebruikte als scheppingsmethode. Volgens hen is de evolutie theorie een vaststaand feit en moet de Bijbel, als hij waar is, op een zodanige manier worden gelezen dat die de evolutie theorie mogelijk maakt. “Volgens dit gezichtspunt is het zowel godsdienstig als wetenschappelijk gezien juist om oude religieuze geschriften te herinterpreteren op een manier die overeenstemt met hedendaagse wetenschappelijke resultaten over evolutie.” (bron: wikipedia).

Moeten we dus de “hedendaagse wetenschappelijke resultaten” laten overheersen over wat de Bijbel ons te vertellen heeft en deze laatste “herinterpreteren”? Of is de Bijbel het onfeilbare Woord van God en heeft dat autoriteit over wetenschap? Wat is de waarde van de veelal seculiere wetenschap? Als het om de Bijbel gaat bestaat er dan een intentie van de Auteur of mogen de mensen achter de wetenschap zelf bepalen hoe de wereld in elkaar zit?

We kunnen alleen een leven leiden dat God behaagt door getrouwe gehoorzaamheid aan Zijn Woord. Als we de opdracht van Jezus willen gehoorzamen om alle volken te onderwijzen (Mattheus 28:19-20 HSV) dan moeten we eerst een correct begrip van Zijn Woord hebben. Want we moeten in staat zijn dit te verdedigen tegen foute begrippen die Gods Woord verkeerd verkondigen.

Willem Maarten Dekker 2 is predikant in de Morgenster kerk in Waddinxveen. Dominee Dekker geeft aan dat hij theïstische evolutionist is. Hij heeft een serie preken 3 gehouden over het thema schepping of evolutie. Bijbelkringen en speciale avonden waren er met gespreksstof die eenzijdig de evolutie theorie promootte. Tijdens catechisatie leert Willem Maarten Dekker kinderen dat de mensheid uit een bacterie is ontstaan (als Adam werd gevormd uit het stof van de aardbodem (Genesis 2:7) en tot stof zal terugkeren (Genesis 3:17), en stof voor dominee Dekker symbolisch is voor een bacterie, volgt daaruit dat God hier voorzegt dat Adam op een dag weer een bacterie zal worden!?). Daarbij heeft hij een boek “Dit broze bestaan 4 geschreven over dit onderwerp waar verontrustende recensies 5 en 6 en 7 uit voortgekomen zijn.

Mijn verbazing over deze preken van dominee Dekker moeten niet gezien worden als een persoonlijke aanval. Wij hebben elkaar meerdere keren gesproken, ook over het onderwerp schepping of evolutie, en ik vind hem heel aardig. Hij weet dat ik zijn preken moet beproeven (1 Thessalonicenzen 5:21) en de Bereaanse methode toepas (Handelingen 17:11). Dominee Dekker mag zijn mening uiten en ik mijn verbazing hierover. Ik heb mijn best gedaan om de bedoelingen van dominee Dekker getrouw weer te geven. Begrijp dat noch de christelijke betrokkenheid noch de motieven hier ter discussie staan. In 2 Korinthe 10:5 onderwees Paulus zijn lezers dat we “valse redeneringen” moeten afbreken en niet mensen.

Inhoud:
Empirische wetenschap
Tegenstrijdig
Fouten in de Bijbel
Citaten
Aan de kerkenraad
Update 10 mei 2021
Conclusie

Empirische wetenschap

Willem Maarten Dekker zegt in een gesprek dat empirische wetenschap 8 hem heeft overtuigd dat God evolutie gebruikte als scheppingsmethode. Als empirist geloof hij dat alle kennis wordt verkregen door observatie. De empirist wil alleen argumenten accepteren die gebaseerd zijn op empirische observaties. Er is niks mis met het doen van observaties. Dit is consistent met de Bijbel. God heeft onze zintuigen zo gemaakt dat we betrouwbaar de natuur kunnen onderzoeken.

Echter, de filosofie van empirische wetenschap gaat veel verder dan dat. Niet sommige kennis maar alle kennis wordt verkregen door observatie. Met andere woorden: observatie is de ultieme standaard waarmee alle waarheidsclaims worden getoetst. Hier komen gelijk de eerste problemen om de hoek kijken. Want hoe kan water in wijn veranderen en hoe kan Iemand over water lopen en na drie dagen uit de dood opstaan?

We moeten uiteindelijk de empirist vragen hoe hij weet dat “alle kennis alleen kan worden verkregen door observatie”. Dit is duidelijk niet iets dat de empirist heeft geobserveerd. Kennis kan immers niet worden gezien. Is empirische wetenschap dus toetsbaar bij zijn eigen standaard? Nee, het is namelijk nog nooit geobserveerd dat alle kennis alleen kan worden verkregen door observatie. Dus hoe zou iemand dan kunnen weten dat empirische wetenschap waarheid is als alle dingen alleen bekend zouden zijn door observatie? Als empirische wetenschap op een andere manier dan door observatie wordt bewezen dan weerlegt het zichzelf. Als alle kennis alleen wordt verkregen door observatie dan zouden we nooit kunnen weten dat empirisme waar is. Want als als iemand zegt dat empirisme is waargenomen dan zou het onjuist zijn omdat iedere tegenstrijdigheid fout moet zijn. Als alle kennis alleen gebaseerd is op observatie dan zouden we nooit weten dat “alle kennis gebaseerd is op observatie”, aangezien dit niet is geobserveerd. De empirist kan eigenlijk helemaal niets zeker weten omdat zijn standaard (waarmee hij andere dingen onderzoekt) onzeker is.

Er zijn empiristen die dit proberen te omzeilen door slechts één uitzondering op hun eigen filosofie te vragen zodat het ‘aan de slag’ kan. Als de kijk op empirische wetenschap is vrijgesteld van zijn eigen criteria dan geloven ze dat het werkt voor alle andere waarheid claims. Maar dit is arbitrair. Waarom een onzekere empirische wetenschap vrijstellen van een standaard en dat niet van anderen verwachten?

Evolutie is niet iets dat in een laboratorium kan worden aangetoond of met de zintuigen kan worden waargenomen. Het is een bewering over het verleden en is niet direct toegankelijk voor wetenschappelijke methoden. Wetenschappelijk bewijs spreekt niet voor zichzelf. Het vereist interpretatie. Wetenschappers die deze interpretatie doen zijn mensen met vooroordelen, meningen en andere filosofische bagage die hun conclusies minder objectief maken. De manier waarop dergelijk bewijs wordt geinterpreteerd hangt grotendeels af van wat een persoon al gelooft over de wereld.

But on principle, it is quite wrong to try founding a theory on observable magnitudes alone.
In reality the very opposite happens.
It is the theory which decides what we can observe.

Albert Einstein 9

Een onzekere empirische wetenschap is niet de ultieme standaard voor de consequente christen. Want waarom jezelf deze door de mens bedachte beperking laten opleggen van wat wel of niet mogelijk is in de wetenschap? De God van de Bijbel wordt per definitie uitgesloten met empirische wetenschap.

Op de vraag aan dominee Dekker of een preek gebaseerd moet zijn op waarheid en feiten schrijft hij in een email het volgende:

Ik denk dat er geen naakte feiten bestaan.

Stel dat dominee Dekker tot de conclusie komt dat hij gelijk heeft dan krijg je het volgende: “Het is een feit dat er geen feiten bestaan”. Hier wordt een feit gebruikt om te zeggen dat er geen feiten bestaan. Dit is niet logisch. Hij vervolgt:

Er bestaan alleen geïnterpreteerde feiten. Alles moet geïnterpreteerd worden, dat geldt voor de natuur maar even goed voor de Bijbel. Daarom is het ook niet zo duidelijk “wat er in de Bijbel staat”. Het gaat steeds opnieuw om een zorgvuldige afweging van alle kanten.

Zie hoe hier een vage “omdat” wordt gebruikt om vervolgens met een “daarom” de duidelijkheid van de Bijbel in twijfel te trekken.
Veel predikanten interpreteren het Woord van God met het Woord van God. Dit om de intentie van de Auteur zo goed mogelijk te benaderen. Zij houden rekening dat ons verstand feilbaar is en niet superieur aan de helderheid van het onfeilbare Woord van God. Dominee Dekker lijkt hiervan af te wijken. Het lijkt erop dat hij vindt dat de werkelijkheid anders in elkaar zit.

Op verschillende keren vragen naar feiten voor evolutie komt dominee Dekker met het volgende:

Ik denk dat het boek van Fransen zowel de natuurkundige als de Bijbelse gegevens op een redelijke manier interpreteert, ook al ben ik het niet in alles met hem eens. Maar je zou dat boek grosso modo als mijn verantwoording kunnen zien en dus als antwoord op je vraag. Korter dan dat boek kan ik het helaas niet zeggen.

Een eerlijke vraag verdient een eerlijk antwoord. Inhoudelijk ingaan is zo niet mogelijk om de “natuurkundige feiten” die dominee Dekker overtuigen te onderzoeken. Zowel evolutionisten als creationisten kijken naar dezelfde feiten maar interpreteren deze naar hun eigen wereldbeeld. Duidelijk wordt hier dat theïstische evolutionisten het niet op alle punten eens zijn met elkaar. Evolutie en de Bijbel worden door hen zo in elkaar gevlochten dat zij moeilijk kunnen zeggen/eens kunnen worden waar het ene begint en het andere ophoudt.

Tegenstrijdig

Paulus moedigt gelovigen aan om nauwkeurig met het “Woord van de waarheid” om te gaan (2 Timotheus 2:15). Dit impliceert dat er een juiste manier en een verkeerde manier is om de Bijbel te interpreteren. De theorieen binnen evolutie zijn niet afkomstig uit de Bijbel maar komen voort uit een filosofische overtuiging. Theïstische evolutionisten hebben het meerderheidsstandpunt van de wetenschappers aanvaard en proberen de Bijbel in overeenstemming te brengen met deze filosofische overtuiging. Echter, de Bijbel kan zich hiermee niet verenigen zonder zichzelf tegen te spreken. Als zodanig kunnen deze opvattingen niet correct zijn. Het is tegenstrijdig met de volgende teksten:

  • In Jesaja 65:17 en Jesaja 66:22 wordt gesproken over het maken en scheppen van een nieuwe hemel en aarde. Dat wordt bevestigd in Openbaring 21:1. Er is geen christen die verwacht dat dit miljarden jaren gaat duren. Waarom dan geloven dat dit bij de schepping wel zo was?
  • In Mattheus 19:4 en Markus 10:6 staat dat vanaf het begin van de schepping God hen mannelijk en vrouwelijk heeft gemaakt. De Farizeeen vroegen Jezus of het toegestaan is dat een man zijn vrouw om allerlei redenen mag verstoten. Het ligt hier voor de hand dat Jezus wist dat Adam en Eva “vanaf het begin van de schepping” werden gemaakt. Als miljarden jaren waren verstreken vóór hun schepping dan zou Jezus bewering verkeerd zijn. Mensen zouden er dan alleen in de laatste 0.001% van de geschiedenis hebben bestaan en niet vanaf het begin.
  • God geeft een verkeerde voorstelling van zaken als Hij de mens de schuld geeft voor de dood (Romeinen 5:12) terwijl Hij in werkelijkheid de dood en het lijden gebruikte om de mens tot stand te brengen via evolutie.
  • We hebben het gehad over Romeinen 1. Er staat in Romeinen 1:20 dat de dingen van Hem worden “sinds de schepping van de wereld” uit Zijn werken gekend en doorzien. Om in staat te zijn dat Zijn werken worden “gekend” en “doorzien” sinds de schepping van de wereld moest er iemand zijn die het “zien” en het “kennen” deed. Dit verwijst niet naar engelen. De hele context van deze passage heeft betrekking op de mensheid. Met andere woorden, Paulus zegt dat er mensen waren “vanaf het begin” van de schepping, en ze waren in staat om Zijn werken te zien. Als miljarden jaren waren verstreken voordat de mens op het toneel verscheen, dan heeft Paulus, geïnspireerd door de Heilige Geest, zich ernstig vergist.
  • In Jesaja 65:25 staat dat een wolf en een lammetje gezamenlijk zullen gaan weiden. Het herstellen van deze relatie verwijst terug naar Genesis 1:30 waar staat dat alle dieren oorspronkelijk vegetarisch waren. Dit is problematisch voor theïstische evolutionisten omdat zij niet geloven dat alle schepsels oorspronkelijk vegetariër waren omdat er bewijs van vleesetende dieren te vinden is in het fossielenbestand. Omdat de evolutie zegt dat deze fossielen miljoenen jaren oud zijn, worden zij gedwongen te geloven dat vleesetende activiteiten al lang vóór de tijd van Adam bestonden. Maar dit druist in tegen Genesis 1:30 en Jesaja 11:6-9.
  • Sommige van de volgens evolutie miljoenen jaren oude fossielen hebben sporen van kanker, artritis en tandbederf. Door evolutie met zijn miljoenen jaren toe te voegen aan de Bijbel wordt de dood en het lijden voor de zonde geplaatst (en daarmee kan de dood en lijden niet het gevolg zijn van Adam’s zonde want u zegt dat Adam en Eva niet als historische personen hebben bestaan in het begin). U bent heel duidelijk als u zegt dat het evangelie waar is maar uw visie ondermijnt wel het fundament daarvan. Als dierlijke dood en bloedvergieten vóór de zonde plaatsvonden, dan vond God deze “zeer goed” (Genesis 1:31). Dan had de vloek die uitgesproken werd over de dieren en de grond (Gen. 3:14 en 3:17) geen effect,  er was al dierlijke dood en ziekte en de grond produceerde reeds doornen en distels. De Bijbel zegt dat doornen en distels het gevolg zijn van zonde nadat Adam gezondigd had. De Bijbel geeft aan dat zonde het paradijs verwoest heeft, dat er geen dood bestond voordat Adam zondigde (Romeinen 5:12, 6:23, 1 Korinthe 15:21).
  • We hebben gesproken over Genesis 3 waar God kleren maakt voor Adam en Eva van huiden. Adam en Eva hebben hier voor het eerst de dood ervaren als gevolg van zonde. Als je geen dood kent dan moet dit schokkend zijn geweest. Maar als de wereld al vol dood en ellende zou zijn geweest zoals evolutie zegt dan is deze actie zinloos. Adam zou zeker niet concluderen dat het loon van de zonde de dood is (Romeinen 5:12), het zou dan gewoon deel zijn geweest van de schepping.
  • God die de dood als een vijand beschouwt (1 Korinthe 15:26) zou niet verkondigen dat een wereld vol met de dood “zeer goed” was (Genesis 1:31).
  • Jezus genas de zieken en wekte doden tot leven. Waarom zou Hij deze dingen doen als deze mensen zich al in een “zeer goede” staat bevonden?
  • In Judas vers 14 staat dat Henoch een profeet is en de zevende vanaf Adam. Dit is in lijn met Genesis 5. Waarom staat dit in Judas als dit niet juist zou zijn?
  • Henoch verwekte Methusalach volgens Genesis 5. De naam Methusalach  is te vertalen als “zijn dood zal brengen” (wikipedia). Volgens de genealogie van Genesis 5 stierf Methusalach in het jaar van de zondvloed. Wat zal de dood van Methusalach brengen als hij nooit bestaan heeft volgens theïstische evolutionisten?
  • In 2 Petrus 3 wordt er verwezen naar Genesis naar een tijd dat er spotters waren. In vers 2 Petrus 3:6 staat de consequentie daarvan was dat de wereld die er toen was vergaan is doordat deze overspoeld is door water. Dit is sluitend met het zondvloed verhaal in Genesis.
  • Psalmen 104 spreekt over de aarde die met een watervloed geheel was bedekt door een bestraffing van God.
  • In 1 Petrus 3:20 staat dat “God in Zijn geduld nog eenmaal wachtte in de dagen van Noach, terwijl de ark gebouwd werd”. Dat acht mensen behouden werden door het water heen. Volgens evolutie is de geologische kolom niet ontstaan door een zondvloed maar miljarden jaren van afgezette sediment. Maakt Petrus hier een fout door naar een niet gebeurde catastrofe te verwijzen met niet bestaande mensen?
  • Waarom staat in Jesaja 54:9 dat God zwoer dat de wateren van Noach niet meer over de aarde zouden komen als Noach nooit bestaan heeft en de zondvloed er niet geweest is?
  • In Ezechiel 28:12-19 staat dat satan in Eden was en enige tijd volmaakt was in zijn wegen. Hoe kan satan, volmaakt in zijn wegen, in Eden zijn geweest als Eden nooit bestaan heeft?
  • In Exodus 20:11 staat dat de HEERE in zes dagen de hemel en de aarde gemaakt heeft, de zee en alles wat daarin is inclusief de leviathan. Spreek Mozes zichzelf tegen?
  • Waar kan ik overtuigend in de Bijbel herhaaldelijk lezen dat de aarde ouder is dan 10.000 jaar?
  • In Job 38:6-7 staat dat alle morgensterren (alle engelen) van God juichten toen God pijlers liet neerzinken. Dit geeft aan dat alle engelen al vroeg werden gemaakt in de scheppingsweek. Ze zijn, inclusief satan, niet gevallen voor de zesde dag omdat alles wat God maakte nog steeds “zeer goed” was. De dood, ziekte, bloedvergieten, lijden en pijn waren er dus niet vanaf het begin.
  • De Bijbel leert dat er een opstanding, een oordeel en dan een herstel van het paradijs zal zijn (Openbaring 2:7). Het is duidelijk dat de Bijbel niet compatibel is met een oerknal.
  • In 1 Timotheus 2 staat dat in het begin Adam eerst gemaakt is en daarna Eva. Volgens evolutiebiologen is het onjuist dat de man als eerste ontstaan is dus ontstaat hier een conflict. En er staat hier dat het Eva is die is misleid. Hoe dit uit te leggen zonder Genesis historisch te beschouwen?

Dominee Dekker schrijft daarop het volgende in een email:

Het heeft echter niet zoveel zin om op elke tekst afzonderlijk in te gaan. Ik erken namelijk van harte dat veel schrijvers in het Nieuwe Testament uitgaan van een letterlijke lezing van Genesis 1-9. De heilige Geest maakt gebruik van mensen, in de cultuur waarin zij leven, met de kennis die eigen is aan die cultuur.

Een juiste interpretatie van een tekst van de Bijbel zal nooit een correcte interpretatie van een andere tekst van de Bijbel tegenspreken dus gaat deze uitspraak tegen logica in want waarheid is altijd zelf-consistent. Als de Bijbel echt onze ultieme standaard is dan moet deze volledig waarheid zijn en niet tegenstrijdig. Hier is dus wat op aan te merken.
God is de Waarheid (Johannes 14:6). De zelf-consistente aard van de waarheid komt voort uit de zelf-consistente aard van God. God kan zichzelf niet verloochenen/tegenspreken (2 Timotheus 2:13). En alle waarheid is in God (Johannes 14:6, Kolossenzen 2:3). Daarom zal waarheid zichzelf nooit tegenspreken. We weten dat dit te allen tijde waar zal zijn omdat God niet met de tijd verandert (Maleachi 3:6, Jesaja 46:10). We weten dat dit geldt voor alle locaties in het universum omdat God alomtegenwoordig is (Jeremia 23:24). 1 Korinthe 4:6 zegt niets te bedenken boven wat er geschreven staat. De criteria waarmee ik een preek moeten beoordelen is de Bijbel (Johannes 17:17). Anders hebben we een grotere standaard nodig om te beoordelen welke delen van de Bijbel waarheid zijn en om ons te vertellen hoe we de verschillende verzen moeten interpreteren. We moeten ons denken baseren op wat God heeft geopenbaard in Zijn Woord (Lukas 6:47-49). Anders zullen we de verkeerde conclusies trekken en worden we teruggebracht tot dwaasheid (Spreuken 1:7). Daarom moeten we wat we waarnemen in de wereld interpreteren in het licht van wat God in Zijn Woord heeft gezegd. Gezien de enorme hoeveelheid wetenschappelijk bewijs voor een jonge aarde is er geen evolutie interpretatie nodig.

When Moses writes that God created heaven and earth and whatever is in them in six days,
then let this period continue to have been six days,
and do not venture to devise any comment according to which six days were one day.
But if you cannot understand how this could have been done in six days,
then grant the Holy Spirit the honor of being more learned than you are.
For you are to deal with Scripture in such a way that you bear in mind
that God Himself says what is written.
But since God is speaking, it is not fitting for you wantonly to turn His Word in the direction you wish to go.

Maarten Luther 10

Fouten in de Bijbel

Dominee Dekker schrijft verder in zijn email:

Veel kerkvaders doen dat ook (uitgaan van een letterlijke lezing van Genesis 1-9). Dat zegt echter in dit geval niet zoveel. De bijbelschrijvers gingen er bijvoorbeeld ook van uit dat de aarde plat is en op pilaren in de oerzee rust

Er is geen sprake dat duidelijk blijkt dat bijbelschrijvers van een platte aarde uitgingen. Uit o.a. Job 26:10 is op te maken dat de aarde rond moet zijn. Aangezien het boek Job eerder is geschreven dan het boek Genesis hebben Mozes en anderen hier waarschijnlijk van geweten (Jesaja 40:22). Nu theïstische evolutionisten nog.
De kerk als geheel heeft nooit het concept van een platte aarde geaccepteerd. Dat de aarde plat zou zijn was de wetenschap van die tijd. Zelfs Maarten Luther dacht dit.
En zie de aanname hier dat iets op pilaren altijd plat zou moeten zijn! Dat de aarde op fysieke pilaren zou rusten is namelijk tegenstrijdig met Job 26:7 waar staat dat Hij de aarde ophangt aan het niets. God hangt de aarde aan het niets maar we suizen niet willekeurig door de ruimte. Hij heeft een baan voor onze planeet stevig gefixeerd en zet deze op de juiste plaats in ons zonnestelsel. Hij heeft de maan gemaakt voor de vaste tijden, de zon weet wanneer hij ondergaat (Psalmen 104:19). Zodoende zijn we in staat op zee te navigeren door naar de sterren te kijken en is het ons gegeven tot aanduiding van vaste tijden en van dagen en jaren (Genesis 1:14). Zie Spreuken 9:1 waar wordt gezegd dat wijsheid op zeven pilaren rust. Dit kunnen niet fysieke pilaren zijn omdat wijsheid niet fysiek is. Galaten 2:9 met Openbaring 3:12 waar staat dat mensen die standvastig zijn pilaren/zuilen worden genoemd. Ook hier is er niemand die concludeert dat hier gesproken wordt over fysieke pilaren.

De Bijbel informeert ons dus niet over de natuurlijke werkelijkheid. Hoe de natuurlijke werkelijkheid in elkaar zit, mag de natuurwetenschap onderzoeken.

Eva deed dat ook. Van de vrucht van de boom die midden in het hof stond mocht niet gegeten worden (Genesis 3:3). Ze besloot dat zij degene moest zijn die “de werkelijkheid” moest onderzoeken. Als empirist deed ze een experiment. Ze dacht dat ze een juist en zinvol begrip van de werkelijkheid kon hebben los van Gods openbaring. Ze vertrouwde op haar eigen verstand terwijl ze wist dat God haar verstand gemaakt had. Met wetenschap een menselijke werkelijkheid vinden die tegenstrijdig is met Zijn Woord? God heeft de standaard vastgelegd waardoor alle dingen moeten worden onderzocht en die standaard is vastgelegd in Zijn Woord. Op de laatste dag zal het niet de mens zijn die Gods Woord oordeelt maar Gods Woord de mens. De Bijbel is fundamenteel voor alle menselijke kennis omdat het het geopenbaarde Woord van God is dat de bron is van alle kennis (Spreuken 1:7, Kolossenzen 2:3). Dit betekent niet dat alle waarheid in de Bijbel staat beschreven maar betekent wel dat heel de Bijbel waar is (Johannes 17:17, 2 Timotheus 3:16-17). De waarheid van de Bijbel is het fundamentele wereldbeeld dat noodzakelijk is om de waarheid van iets anders te ontdekken.

Het geloof zegt: wát de natuurwetenschappers ook ontdekken, de hele werkelijkheid is er slechts omdat God haar wil. Dat is het geloof in God de Schepper. Wij, en alles met ons, zijn er slechts omdat Hij dat wil.

Maar wat als wat de natuurwetenschappers ontdekken verkeerd blijkt te zijn? Want wetenschappelijke theorieen binnen de evolutie zijn geen natuur maar verklaringen van mensen over de natuur. Als zodanig zijn ze feilbaar. Niet verhullen dat wetenschappers feilbare mensen zijn die het vaak oneens zijn met elkaar. Deze opvatting van dominee Dekker is gebaseerd op een onzekere wetenschappelijke filosofie (empirische wetenschap), zijn overtuiging dat er fouten in de Bijbel staan en tegenstrijdig met vele teksten in de Bijbel.

Daarin zijn we één met alle christenen van alle tijden, ook profeten en apostelen. Betekent dat dat de Bijbel niet Gods Woord is? Geenszins. De Bijbel is van kaft tot kaft Gods Woord, maar dat impliceert niet dat de natuurkundige veronderstellingen van de Bijbel altijd kloppen.

Deze opvatting heeft veel te veel respect voor het intellect van de mens door te veronderstellen dat de mens onmogelijk verkeerd kan zijn over zaken van de moderne wetenschap. Zo’n uitgangspunt is heel bijzonder in het licht van de geschiedenis van de wetenschap waarin veel reguliere wetenschappelijke posities uit het verleden nu onnozel zijn. En in onze moderne “ontwikkelde” wereld kijken mensen vaak terug op de dwaasheid van de Griekse, Romeinse of Babylonische goden, alsof wij veel te deskundig zijn voor zulke primitieve onzin. Over 500 jaar zal men op dezelfde manier naar ons kijken. Mensen kunnen alleen de Bijbel gehoorzamen en het evangelie verkondigen in de mate dat ze de Bijbel correct begrijpen. Als God niet in staat is om duidelijk te communiceren daagt dit Zijn almacht uit.

Dat het Gods Woord is betekent: wij kunnen uit de Bijbel (en uit geen ander boek) God leren kennen. Hij openbaart Zichzelf daarin. Maar Hij heeft zich in Zijn openbaring ook aangepast aan wat de schrijvers bevatten konden.

Dominee Dekker hanteert hier het ongebruikelijke principe “God leert waarheden met onwaarheden”. Iemand die dit principe hanteert kan nooit zeker zijn welk gedeelte van de Bijbel nu waar is of niet. En deze visie impliceert dat de oude Hebreeen te dom waren om de kosmos te begrijpen en dat God een onjuiste en simplistische kijk op de kosmologie moest gebruiken om hen de waarheid te leren. Maar er is geen logische reden om aan te nemen dat zij minder intelligent waren dan de moderne mens. Als alles wat God wilde leren was dat Hij Schepper is dan zou alleen het eerste vers van Genesis 1 voldoende zijn. Waarom de rest van het hoofdstuk gebruiken om te liegen over de details terwijl dit tegengesteld is aan Zijn aard (Titus 1:2)? Hoewel God feilbare mensen gebruikte om Zijn Woord te schrijven leidde Hij hen onfeilbaar zodat wat zij schreven absoluut onfeilbaar was (2 Petrus 1:21). Wat de menselijke schrijver van de Bijbel bevestigt is ook wat God bevestigt.

De Bijbel gaat dus ervan uit de aarde nog maar kort bestaat, en niet van de evolutie. Uiteraard. Maar dat komt omdat de Bijbel geen natuurkundig boek is.

De ideeen van een oerknal en de miljarden jaren oude aarde zijn relatief moderne ideeen. De meerderheid van de wetenschappers geloofde tot het midden van de 20e eeuw niet in een oerknal. De juiste interpretatie van de Bijbel is nooit constant met deze opvatting van dominee Dekker. Het verandert naarmate de mening van de meerderheid van de wetenschappers verandert. Moeten we geloven dat mensen Genesis duizenden jaren lang verkeerd interpreteerden totdat moderne wetenschappers eindelijk de “waarheid” achterhaalden? Als een bepaald niveau van wetenschappelijke kennis nodig is om de Bijbel te begrijpen hoe kunnen we dan ooit weten dat we dat niveau bereikt hebben? Ons huidige begrip van het universum zal over 500 jaar als primitief worden beschouwd. Omdat ons begrip van de wetenschap voortdurend verbetert volgt daaruit dat we nooit zeker kunnen weten dat ons begrip van de Bijbel juist is. Dat reduceert het geloof in God tot dwaasheid waar we ongelovigen niet mee kunnen overtuigen. Mensen die zo’n mening hebben hebben de Bijbel niet als hun ultieme standaard. Kennis moet met God beginnen (Spreuken 1:7), niet met de mens.

Daarom is het feit dat sommige dingen niet blijken te kloppen, zoals de platte aarde en de letterlijkheid van Genesis 1-9, ook helemaal geen gebrek van de Bijbel.

Als de Bijbel is geschreven door een perfecte God dan moet deze onfeilbaar zijn in alle aspecten en er geen sprake zijn van een “feit dat dingen niet blijken te kloppen”. We kunnen geen rekenschap aan anderen geven als “het een feit is dat dingen niet blijken te kloppen”. In de Bijbel staat dat we in staat moeten zijn om een verdediging (een rationeel antwoord) te kunnen geven aan iedereen die rekenschap vraagt (1 Petrus 3:15). Ons geloof moet niet ongegrond zijn (Efeziers 4:14). Ongelovigen zullen de opvatting dat “het feit dat sommige dingen niet blijken te kloppen” zien als bewijs dat de Bijbel onbetrouwbaar is. Echter, ongelovigen hebben geen enkel excuus (Romeinen 1:20).

Het maakt de waarde van die hoofdstukken ook niet minder, zoals ik in mijn boek [Dit broze bestaan] uitvoerig probeer uit te leggen. Genesis 1-9 zijn cruciaal om God in zijn openbaring te begrijpen. We hoeven ze alleen niet historisch te lezen.

Deze opvatting schuift de intentie van de Auteur terzijde en doet geen enkele poging om de betekenis van een bepaalde tekst te achterhalen. Het aanvaardt bepaalde teksten op basis van vooropgezette (en on-Bijbelse) meningen over wat wel of niet mogelijk is. De Bijbel interpreteert zijn eigen geschiedenis letterlijk. Jezus citeert verzen uit Genesis 1 en 2 als de letterlijke historische basis voor het huwelijk (Mattheus 19:3-8). Jezus geloofde in de schepping van Adam in het begin van de schepping (Mattheus 19:4), de letterlijke historische realiteit van Abel (Mattheus 23:35), Noach (Mattheus 24:37-38), Abraham (Johannes 8:37, 58) etc. Dat deden de apostelen ook. Paulus bevestigde de historische realiteit van Adam (Romeinen 5:14, 1 Korinthe 15:22, 45, 1 Timotheus 2:13-14), Eva (2 Korinthe 11:3, 1 Timotheus 2:13). Petrus bevestigde de historische waarheid van Noach en de zondvloed (1 Petrus 3:20, 2 Petrus 2:5). Judas bevestigde het historische bestaan van Adam en Henoch (Judas 14). De auteur van Hebreeen bevestigde het historische karakter van zowat ieder belangrijk persoon in het Oude Testament (Hebreeen 11:1-40). Er kan geen twijfel over bestaan dat het Nieuwe Testament de oudtestamentische geschiedenis interpreteert sprekende van letterlijke personen en gebeurtenissen. Daarom moeten wij dat ook doen.

Dit lijkt me de kern van ons meningsverschil. Daarbij denk ik dat die visies naast elkaar kunnen bestaan, terwijl we elkaar toch als broeders en zusters in Christus erkennen.

De kern van ons verschil zit hem in autoriteit. De een hanteert wetenschap en de ander de Bijbel als ultieme standaard. Dat brengt christenen niet tot elkaar maar drijft hen uiteen als er gepreekt wordt dat Genesis Babylonische kleitabletten als oorsprong zou hebben (zie hier), er fouten in de Bijbel zouden staan, op vele punten tegenstrijdig zou zijn en christenen een onzekere empirische wetenschap belangrijker moeten achten dan de Bijbel om God te leren kennen. Als dominee Dekker 12 keer in een preek 11 het woord “misschien” gebruikt dan moeten christenen oppassen want als er Bijbelse waarheden verkondigd worden dan gebeurt dat met zeer overredende en overtuigende wijze (Handelingen 6:10; 1 Thessalonicenzen 1:5). Jezus accepteert geen twee visies naast elkaar want Hij zegt: “Wie niet met Mij is, die is tegen Mij; en wie niet met Mij bijeenbrengt, die drijft uiteen” (Mattheus 12:30, Romeinen 8:7, Jakobus 4:4, Markus 9:40). Het wetenschappelijk bewijs voor een jonge aarde is overweldigend dus hoeft er geen andere on-Bijbelse visie te bestaan. Waarom zou ik een Bijbel, waarvan nog nooit is aangetoond dat deze onwaarheden bevat, vervangen voor een oerknal en evolutie theorie, die nog nooit bewezen is en aan alle kanten rammelt? Zie hoe dat ging met de Israelieten. Hun grootste fout was niet dat zij God volledig verlieten maar dat zij andere goden naast Hem gingen vereren.

Citaten

In het begin schiep God. Je zou dat begin, ik zei al, bij begin moeten we niet alleen denken heel vroeger heeft God iets gedaan, dat is helemaal verkeerd als we dat denken. Wat dat betreft is het ook goed om te weten dat je het ook zou kunnen vertalen met `beginsel`. Niet alleen in het begin schiep God maar in beginsel is God schepper, in principe is God schepper, Gods principe is dat ie licht en donder scheidt.

Bijbelse onderbouwing graag! Dat een woord ook als “beginsel” te vertalen is in Genesis 1:1 zegt niks als een onderbouwing ontbreekt. Alleen omdat een bepaald Hebreeuws of Grieks woord op een bepaalde manier kan worden vertaald betekent niet dat het op die manier moet worden geinterpreteerd. De interpretatie is afhankelijk van grammatica en context. Waarom is het “helemaal verkeert” om God als schepper in het begin te zien als dat is wat er meerder keren in de Bijbel staat?

De aarde was woest en leeg. Duisternis lag over de watervloed. En dan lezen we de Geest van God zweefde boven het water. Nou ja, als dat tenminste goed vertaald is. Er is ook een andere vertaling, ik denk eigenlijk dat die beter is. En die zegt je moet het zo vertalen een machtige stormwind joeg over het water.

Zonder rechtvaardiging waarom die vertaling beter is blijft deze uitleg speculatief. Een interpretatie moet verdedigd kunnen worden tegen alternatieven. De vraag moet hier zijn: “wat was hier boven het water?” en niet “welke vertalingen zijn hier allemaal mogelijk in verschillende contexten?”. Alleen omdat een bepaald Hebreeuws of Grieks woord op een bepaalde manier kan worden vertaald betekent niet dat het op die manier moet worden geinterpreteerd. De interpretatie is afhankelijk van grammatica en de context. Het hele punt van communicatie is om een idee over te dragen van de ene persoon naar de andere. Vaak om een bepaalde actie bij de ontvanger te veroorzaken. Dus echte communicatie is alleen mogelijk als woorden een objectieve betekenis hebben. Op school leren kinderen uit boeken dus blijkt voor iedereen duidelijk dat communicatie mogelijk is. Het volgt dus logisch dat woorden een objectieve betekenis hebben. Als een gegeven tekst in de Bijbel niet 1 specifieke primaire betekenis heeft die de Auteur bedoelt om aan de lezer over te brengen dan moet het logisch gezien meerdere primaire betekenissen hebben of helemaal geen betekenis. Een interpretatie kan geen meerdere betekenissen hebben als het bedoeld is om te communiceren omdat dit leidt tot miscommunicatie.

Herinterpreteren volgens theïstische evolutionist dominee Dekker



Wat zou dominee Dekker ervan vinden als we zijn zelf geschreven boeken op zijn manier gaan herinterpreteren om een bepaald geloof te verdedigen? Als hij verontwaardigd zou zijn dan meet hij met twee maten.

De aarde nu was woest en leeg. U hoort wel dat is nog iets meer dan gewoon maar kaal. Dat is ook vreemd en bedreigend, donker en duister. De aarde was een woeste warboel zou je ook kunnen vertalen. In het Hebreeuws staat er: “de aarde was tohu wabohoe”. Dat “klinkt” dreigend. En dat is ook zo bedoeld. Een dreigende donkerte is meteen aanwezig aan het aller vroegste begin van onze geschiedenis. Chaos, wanorde wat zal dit ooit worden. Woest en leeg wil dan dus zeggen: er was nog slecht ongevormde maar wel geschapen materie. Daarin gaat God dan in een tweede fase orde scheppen. Dat is wel een klassieke uitleg, maar bijbels gezien eigenlijk niet zo waarschijnlijk. Het woest en ledig maken we dan gauw te zwak. Het tohu is niet zomaar ongevormde materie maar een uiterst bedreigende werkelijkheid. Dat zien we ook als we kijken naar de enige andere plaats waar diezelfde woordcombinatie nog voorkomt. Die hebben we ook gelezen, dat is Jeremia 4:23, de enige ander plek in de Bijbel waar ook die combinatie “woest en leeg” voorkomt.

De Bijbelse uitleg voor “woest en leeg” staat in vers 27: “Heel het land zal een woestenij worden – toch zal Ik er geen vernietigend einde aan maken”. Wikipedia komt dus met de “klassieke uitleg” 12. En als iemand er een afwijkende mening over heeft dan moet hij er een rationele rechtvaardiging voor hebben waarom hij vindt dat een andere uitleg beter is. De klank van een woord, zoals hierboven gebruikt, is dan volstrekt onvoldoende.

Het goeie van die klassieke uitleg is natuurlijk dat deze de almacht en de goedheid van God onderstreept. Scheppen is dan iets maken uit niets. En dat niets is dan niet bedreigend maar dat betekent dan gewoon, eerst was er niks en toen wel. Dan lag er in den beginne niks verloren. Maar ja we begrijpen inmiddels wel, bijbeluitleggers zeggen, zo´n schepping uit het niets die vind je eigenlijk in de Bijbel niet.

Jawel, onder andere in Hebreeen 11:3: “Door het geloof zien wij in dat de wereld tot stand gebracht is door het Woord van God, en wel zo dat de dingen die men ziet, niet ontstaan zijn uit wat zichtbaar is.” De bijbeluitleggers zijn het niet met dominee Dekker eens. Hij ontkent hier Zondag 9 van de Heidelbergse Catechismus 13 de mogelijkheid van een bovennatuurlijke ex-nihilo 14 (“uit het niets”) schepping van het universum door God. De Bijbel vertelt ons dat God in het begin de hemel en de aarde schiep. Als God eerder al iets had gedaan zou het niet echt het begin zijn.

Er bestaan een heleboel scheppingsverhalen uit alle mogelijke volken. En zo waren er ook al scheppingsverhalen uit Babylon. Voordat Genessis geschreven werd waren er al scheppingsverhalen uit Babylon en de Israelieten hebben die ook gekend. En in die scheppingsverhalen begint de wereld helemaal met een soort oer chaos. Een strijd, een strijd tussen een oer chaos en allerlei goden. En die goden zijn dan niet almachtig. En daarin is die werkelijkheid dan zelf minstens dan voor een deel kwaad. Het is duidelijk dat Genesis ons iets anders wil leren. Genesis wil zeggen: God is almachtig en God is volmaakt goed. En toch wordt in vers 2 nog eventjes aan dat oerdonker herinnerd. Deze wereld had er ook niet kunnen zijn.

Dus als ik het goed begrijp dan hebben de Israelieten Genesis 1 gebaseerd op een heleboel andere scheppingsverhalen en is het niet echt het Woord van God. In dat geval is alle bovenstaande uitleg van dominee Dekker, hoe je woorden ook kunt lezen, zinloos. Het is immers gebaseerd op verzinsels. Bovendien is het nog maar de vraag of Mozes, die de Pentateuch schreef in de tijd dat ze 400 jaar in Egypte waren geweest (Handelingen 7:6) en op weg waren door de woestijn naar Kanaan, zwaar beinvloed was door Babylonische scheppingsverhalen. Babylonie kwam later in beeld. Is hier Mozes zwaar beinvloed door Babylonische verzinsels, terwijl God hem verbood vreemde gebruiken na te volgen (Leviticus 18:3), of is dominee Dekker zwaar beinvloed door seculiere filosofieen?

Maar geloven in de schepper betekend geloven in een God die niet blijft zwijgen maar die vroeg of laat weer spreekt. Daarom is de beste vertaling de Naardense Bijbel die vertaald genesis 1:1 zo: niet in het begin schiep God”. De Naardense Bijbel heeft, sinds het begin is God schepper. Ik denk eigenlijk dat dat de beste vertaling is. Dat trekt de schepping ook in het heden. In het begin schiep God dan denken we nou heel lang geleden heeft God dus ooit iets gedaan. Sinds het begin is God schepper betekent: God doet inderdaad steeds hetzelfde. Hij is altijd en voortdurend degene die het duister weghoudt en het licht maakt. God heeft het eerste Woord.

Hier begaat dominee Dekker een blunder. In de vertaalverantwoording 15 van de Naardense Bijbel staat dat werkwoorden in de verleden tijd automatisch worden vertaald naar de tegenwoordige tijd. Niet omdat deze vertaling juist is maar omdat het de tekst “heel direct en actueel” maakt.
De opvatting van dominee Dekker komt van Thomas Chalmers 16 uit 1814.

En op allebei de keren kwamen we er op verschillende manieren eigenlijk achter dat ons romantische beeld van de schepping, de schepping als datgene waarbij je denkt aan een heerlijke voorjaarsmorgen en een heerlijke zonsopgang, dat alles heerlijk is, dat dat niet helemaal misschien het beeld is dat de Bijbel ons van de schepping geeft.

Naast dat dit wel heel enthousiast is om deze conclusie te trekken is het voor veel christenen, die oprecht en met een goede verantwoording geloven dat God in Genesis 1 historisch verteld hoe Hij de hemel en de aarde gemaakt heeft, schokkend. Deze christenen krijgen namelijk te horen dat hun geloof onredelijk zou zijn om in te geloven. Het is dan maar een geloof in iets oppervlakkigs.

Je zou kunnen denken tussen 1563 toen de catechismus werd geschreven, dat is inmiddels 452 jaar geleden en nu hebben we op dit punt, juist op dit punt, merken we ook verschil natuurlijk. Aan de ene kant is het geloof he is iets blijs, verandert eigenlijk niet, vanaf Abraham af tot nu toe blijft de kern van het geloof gelijk. Maar aan de andere kant voelen we denk ik wel dat juist als het over schepping gaat het voor ons tegenwoordig wel wat moeilijker is dan 452 jaar geleden. Als wij nu een catechismus zouden schrijven dan zou er misschien ook wel wat andere dingen nog over in staan. En dan heeft dat natuurlijk in de eerste plaats te maken met het feit dat Charles Darwin tussen ons en de catechismus in staat.

Een alwetende God heeft geen Charles Darwin nodig. De theorie van Charles Darwin is al meer dan 160 jaar oud. Hij zou met de huidige stand van de wetenschap er nu ongetwijfeld anders over zijn theorie denken. 160 jaar Darwin heeft al 160 jaar christenen uiteen gedreven. Dat zou op zich al een bewustwordingsproces op gang moeten brengen waarom dit zo is.

Daarmee schept de wetenschap een totaal ander beeld van de mens dan het christelijk geloof. We hebben Psalm 8 gelezen, daar is de mens de kroon op de schepping van God. Als we de evolutie theorie volgen dan is de mens niet de kroon op de schepping maar ook een dier. Hoe zit het dan met zonde, met zondeval, met de dood, komst van de dood? Allemaal vragen die het scheppingsgeloof moeilijk maken, moeilijker.

Dat krijg je als je het zekere van de Bijbel interpreteert naar de maatstaven van het onzekere. Want God geeft dan een verkeerde voorstelling van zaken als Hij de mens de schuld geeft voor de dood (Romeinen 5:12) terwijl Hij in werkelijkheid de dood en het lijden gebruikte om de mens tot stand te brengen via evolutie.

En de uitspraak “wetenschap schept een totaal ander beeld van…” is misleidend. Willem Maarten Dekker verpersoonlijkt hier wetenschap. Wetenschap schept echter niks. Het is een concept/hulpmiddel, een procedure wat door de mens gebruikt wordt. Wetenschap is geen natuur maar zijn verklaringen van mensen over de natuur. En dan is het maar de vraag of deze menselijke verklaringen over de natuur door veelal seculiere wetenschappers juist geinterpreteerd worden. Het begrip van de mens van de natuur is niet hetzelfde als Gods openbaring door de natuur. De natuur bevat geen stellingen die we kunnen interpreteren gelijkwaardig aan teksten in de Bijbel. De Bijbel bestaat uit duidelijke uitspraken. De natuur niet. Een steen is niet “juist” of “onjuist”. Daarom zijn veel wetenschappers het niet met elkaar eens. Nieuwe inzichten komen en gaan. Veel wetenschappers zijn het niet met Willem Maarten Dekker eens. Verklaringen van feilbare mensen over een vervloekte natuur kunnen geen autoriteit hebben gelijkwaardig of hoger aan de Bijbel als dat tegenstrijdig is met wat in de Bijbel staat. Anders hebben andere bronnen een hogere autoriteit dan de Bijbel.

… je wordt daar [evolutie theorie] massief mee geconfronteerd. In die zin is het wel begrijpelijk dat er ook stemmen opgaan die zeggen, ja wij moeten daar wel wat mee, we kunnen niet onze ogen daarvoor blijven sluiten. We moeten in ieder geval proberen eerlijk te zijn, en eerlijk met die dingen ook om te gaan. En open dus ook.

Helemaal mee eens. Want evolutie geeft de ongelovige hoop dat hij zich niet hoeft te verantwoorden voor God.

En bovendien wat doen we onze kinderen dan aan he. Onze kinderen die misschien dat willen gaan studeren.

Niets want het vak evolutie bestaat niet. Je leert op school geen evolutie. Daar leer je b.v hoe je zenuwstelsel werkt en hoe pezen aan botten vastzitten. Evolutie voegt niets toe. Het is nutteloos. Je kan astronaut of hersenchirurg worden zonder ook maar iets van evolutie te weten.

Want zegt de Bijbel het niet dat de aarde plat is en op pilaren staat. Staat er niet in de psalmen: God heeft haar pilaren vastgezet

Er staat nergens in de Bijbel dat de aarde plat is. Dominee Dekker geeft niet aan waar dat dan zou moeten staan. Verder is het niet verstandig om poetische teksten letterlijk te lezen. Poetische-teksten moeten niet de letterlijke-teksten uitleggen maar andersom.

En had Jozua niet gezegd : zon sta stil. Hij had natuurlijk eigenlijk moeten zeggen: aarde sta stil. Maar dat zei die niet en dat was niet voor niets.

We zeggen nog steeds dat de zon opkomt en ondergaat. Dat zeggen we omdat van ons standpunt gezien het geen verkeerde uitspraak is. We beschuldigen daarom geen meteorologen dat zij de aarde als centrum van het universum zouden zien.

En hij [Galileo Galilei] werd niet alleen verketterd maar ook officieel door de kerk veroordeeld. Maar ja misschien moeten we dan ook oppassen niet dat niet over 2-3-400 jaar de mensen denken: dat hebben ze tegen het eind van het millennium nog een keer gedaan. Toen ze de ontdekkingen die de mensen toen deden over het ontstaan van de wereld gingen ontkennen. Bovendien mogen we misschien ook wel zeggen: de Bijbel is geen natuurkunde boek he.

Dit is een goed voorbeeld van de ad baculum 17 drogreden. Iemand proberen te overtuigen door gebruik te maken van angst.
Galileo Galilei werd echter niet veroordeeld 18 door de Rooms-Katholieke Kerk om zijn heliocentrisch wereldbeeld maar omdat hij de paus belachelijk had gemaakt.

Dominee Dekker doet dit nog een keer in een andere evolutie preek door te suggereren dat als je vast blijft houden aan de “klassieke” uitleg van Genesis je dan een christen bent met fout koloniaal gedachtegoed waar Max Havelaar tegen streed.

Het klopt dat de Bijbel geen natuurkunde boek is want een natuurkunde boek wijzigt regelmatig en de Bijbel niet. Want in de tijd van Galileo dacht de wetenschap dat de aarde het middelpunt van het heelal was. Deze opvatting is nergens in de Bijbel te vinden.

…dan moeten er 5000 verschillende soorten kikkers in de ark hebben gezeten…

Goed lezen wat er staat. Alleen door de neus ademende landdieren zaten in de ark (Genesis 7:22). Een kikker voelt zich prima thuis in het water.

In Johannes 21 staat: dit is geschreven opdat u gelooft dat Jezus Christus de zoon van God is en door te geloven ook het leven hebt in Zijn naam. Dat geldt dan ook al van Genesis 1 en Psalm 104 en al die andere gedeelten. Dit is geschreven opdat u geloofd dat Jezus Christus de zoon van God hebt en daardoor het leven hebt. Dan hoeft de Bijbel ons dus ook niet alles te vertellen. Dan hoeft de Bijbel ook niet op alle vragen antwoord te geven. Dan mogen wij op de natuurkundige vragen ook gewoon een natuurkundig antwoord zoeken.

Dat volgt niet logisch. Hij heeft Zijn mensen niet geroepen om zelf natuurkundige antwoorden te bedenken maar om Zijn Woord te verkondigen omdat dit is wat Zijn doelen zal bereiken (Jesaja 55:11). De visie van dominee Dekker zorgt ervoor dat christenen enorm verdeeld worden omdat iedereen zijn eigen antwoord kan redeneren. Er bestaat namelijk geen 1 “natuurkundig antwoord” maar talloze. Omdat de natuur geen waarheidsgehalte heeft (de natuur is niet waar of onwaar). Het zijn menselijke waarnemingen over de natuur en als zodanig feilbaar. Dit leidt tot dwaasheid.

Misschien mag je dan zelfs zeggen er zit ook wel een goede kant aan dat Darwin gekomen is. Hij heeft wat verandert in ons geloof namelijk dit dat het geloof in God de Schepper weer echt geloof geworden is.

Nee, ons geloof moet geen blind geloof zijn of iets gebaseerd op een emotionele ervaring (anders zal ons geloof niet anders zijn dan elke andere religie). Dit is namelijk tegenstrijdig met wat er in de Bijbel staat. Daar staat dat we in staat moeten zijn om een verdediging (een rationeel antwoord) te kunnen geven aan iedereen die rekenschap vraagt (1 Petrus 3:15). We kunnen geen rekenschap geven als “het een feit is dat dingen niet blijken te kloppen”. Ons geloof moet gebouwd zijn op een rots en niet op zand (Mattheus 7:24-27). Ons geloof moet niet ongegrond zijn (Efeziers 4:14). Ons geloof moet een vaste grond hebben van de dingen die men hoopt, en een bewijs van de zaken die men niet ziet (Hebreeen 11:1). We moeten redeneren met verstand (Jesaja 1:18, 41:1, 21). Paulus ging van synagoge naar synagoge en redeneerde met de Joden (Handelingen 17:2, 18:4).

We wisten natuurlijk wel dat de schepping ook verschrikkelijk is. Ik weet niet of u wel eens gehoord hebt van de sluipwesp. De sluipwesp is heel aardig beestje. Een interessant beestje. Een wesp die zich voortplant door eitjes te leggen in de rupsen en larven van andere dieren. En die eitjes die komen dan uit en die gaan dan leven en groeien door die andere beestjes van binnenuit op te vreten. Maar dat doen ze heel slim want ze moeten er zo lang mogelijk van groeien. Dus ze eten precies om de vitale organen van zo’n rups heen. Ze martelen die rups laten hem zo lang mogelijk half leven en vreten hem levend weg. Dat is ook schepping.

Dit probleem bestaat alleen in een wereldbeeld met daarin evolutie. De Bijbel vertelt ons dat de dood de laatste vijand is die zal worden vernietigd (1 Korinthe 15:26). Als zodanig kon het geen deel uitmaken van Gods oorspronkelijke schepping. Dit is niet consistent met de aard van de God van de Bijbel. Als God dood, ziekte, bloedvergieten, lijden en pijn “zeer goed” noemde dan moet men zich afvragen of God echt liefheeft.

Evolutie met zijn miljarden jaren is een wrede onverschillige schepper 19. Hij schept miljarden organismen alleen maar om ze in een opwelling weer af te slachten. Evolutie geeft niet om recht of liefde, hij is genadeloos en willekeurig in zijn oordelen. Hij schept door gebruik te maken van dood en pijn en luistert niet naar de angstkreten van zijn schepselen. Hij straft de onschuldige samen met de schuldige en beloont kwaad en goed op dezelfde wijze. Bij evolutie vinden we geen vergeving of genade – slechts de zekerheid van de dood.

In die zin ben ik wel blij dat het apolostolicum begint met ik geloof in God de Schepper. Want uit zo’n wereld kun je God toch ook helemaal niet afleiden. Dat betekent: geloof komt niet pas om de hoek kijken bij Jezus en bij de Geest. Het geloof in de Schepper is eigenlijk net zo vreemd. Dat wordt ons nu ook steeds meer duidelijk.

Het wordt steeds raadselachtiger.

Een schepper daar verwijst de wereld ons niet naar. Die is veel te raadselachtig. Daar verwijst ook ons verstand niet naar. Ons verstand brengt ons eerder bij de evolutie.

Ons verstand zou eerder moeten inzien dat er iets niet klopt na 160 jaar Darwin. Zie hoe dat ging met de Israelieten. Hun grootste fout was niet dat zij God volledig verlieten maar dat zij andere goden naast Hem gingen vereren.

Maar ja de catechismus durft het nog iets sterker te zeggen: die die ook ons toe schikt. Ja dat gaat ver. De troost voor de mensen die dit schreven was in ieder geval dat is toch veel troostrijker dan dat ik moet zeggen: het komt van de satan of het komt van mijzelf. Want als God het wil, als God het is die het mij toe schikt en het is dezelfde God die zich in Christus heeft geopenbaard dan gaat die raadselachtigheid van onze wereld wel heel diep. Het zit wel heel diep in de wereld zelf he die raadselachtigheid van God die het kwade toelaat.

Dit probleem bestaat alleen in een wereldbeeld met daarin evolutie. Want het evangelie is gebaseerd op het feit dat de dood het gevolg is van, en de straf is voor de zonde van Adam en Eva die gemaakt zijn in het begin. Dat alle mensen afstammelingen zijn van Adam en Eva en daarom zondig vanaf conceptie. Dat Christus ook van Adam en Eva afstamt en tegelijkertijd God is zonder zonde en daarom gerechtigd is om ons te vertegenwoordigen om onze straf via het kruis te ondergaan. Als evolutie waar zou zijn dan zijn geen van de aspecten van het evangelie van enige betekenis.

We hebben dat al gemerkt in Genesis 1 met de woeste en ledige aarde en de duisternis die op de oervloed lag. We hebben het gehoord in Psalm 104 van de leviathan die ook door God gewild is en gevormd. Dat is nu die almachtige Schepper waarvan je je op het laatst kunt gaan afvragen: is die God zelf wel goed. Als hij zo het duister hanteren kan.

Volgens Willem Maarten Dekker hebben Adam en Eva niet historisch bestaan in het begin (zie hier) en was er dus geen historische zondeval 20 waar het lijden is ontstaan. Een ongelovige wereld zit echter niet te wachten op een god die miljarden dieren gedurende miljoenen jaren geslacht heeft zonder andere reden dan ze te zien lijden. Dan kun je je inderdaad gaan afvragen of die god wel goed is.

Sommige reacties op de preken van afgelopen tijd merkte ik ook dat sommige dat wel hadden van als ons zo dat romantische beeld van die goede schepping ontnomen wordt raakt dat uiteindelijk dan niet aan de goedheid van God he. Moeten we niet goed en kwaad onderscheiden. Moet God daar daar dan ook niet zuiver van blijven.

Als gelovigen Gods Woord niet kunnen vertrouwen als het gaat om het scheppingsverhaal dan hebben ze geen enkele reden om te geloven dat Jezus de enige weg naar de Vader is (Johannes 14:6). Als God niet in staat is om duidelijk te communiceren daagt dit Zijn almacht uit. Miljoenen mensen hebben deze logische connectie gemaakt en weigeren helaas te vertrouwen op Jezus omdat ze niet geloven dat de Bijbel vanaf het allereerste begin waar is.

Dat leert alleen Jezus ons. Omdat Jezus dat zelf als geen ander heeft ervaren. Jezus werd gekruisigd. Aan het kruis geslagen onschuldig. Ook dat noemen we Gods wil he. Is dat niet verschrikkelijk dat we die onschuldige dood aan het kruis Gods wil noemen, hoe durven we. Die god verlatenheid hoe kan het. Gods wil. De wil van de Almachtige. Als Jezus aan dat kruis hangt dan roept ie: mijn God mijn God, waarom hebt U Mij verlaten. Op dat moment kan Jezus God niet eens meer Vader noemen.

Het is onduidelijk waarop deze opvatting gebaseerd is. Jezus is hier volledig God en volledig mens. Jezus haalt een tekst aan uit Psalm 22.

Aan de kerkenraad

Paulus moedigt gelovigen aan om nauwkeurig met het “Woord van de waarheid” om te gaan (2 Timotheus 2:15). Dit impliceert dat er een juiste manier en een verkeerde manier is om de Bijbel te interpreteren. En Paulus schreef Titus dat ouderlingen in de kerk speciaal bedreven moeten zijn anderen te bemoedigen door gezond onderwijs (Titus 1:9). Een neutrale positie innemen is dus niet mogelijk. Een dubbelhartig man is onstandvastig in al zijn wegen (Jakobus 1:8, 4:8). Er moet alleen absolute loyaliteit in Christus zijn (2 Korinthe 11:3). Het mag niet een ja en een nee zijn (2 Korinthe 1:18, 1 Koningen 18:21). Dat leidt christenen uiteen (Mattheus 12:30, Lukas 11:23, Romeinen 8:7, Jakobus 4:4, Markus 9:40).

De kerk is geen uitvinding van feilbare mensen. Deze is door Jezus gesticht en behoort aan Hem toe (Mattheus 16:18). De kerk is opgericht om de christelijke leer te beschermen en de integriteit van het Woord van God te bewaren en anderen te leren het juist te interpreteren en toe te passen (Efeziers 4:11-13). Zo moeten we komen tot de eenheid van het geloof. Daarom moeten alle christenen deel uitmaken van een kerk en zich vrijwillig onderwerpen aan het gezag van hun Bijbelse leraar. Dit niet doen is onwenselijk (Hebreeen 10:25). De kerk is gesticht om Christenen te helpen de Bijbel correct te interpreteren. We moeten er echter ook rekening mee houden dat een kerk een verzameling feilbare mensen is en zelf feilbaar is. Voorgangers vergissen zich van tijd tot tijd. We moeten hun woorden niet op hetzelfde niveau beschouwen als de Bijbel. De Bijbel is gegeven door inspiratie van God en is zonder fouten (2 Timotheus 3:16; Psalm 119:160). Hoewel God feilbare mensen gebruikte om Zijn Woord te schrijven leidde Hij hen onfeilbaar zodat wat zij schreven absoluut onfeilbaar was (2 Petrus 1:21).

Nergens leert de Bijbel dat de christelijke kerk onfeilbaar door God wordt geleid. Integendeel, de Bijbel geeft voorbeelden van hoe verschillende kerken waren afgeweken van de waarheid (bijv. Galaten 3:1-3, 4:10-11; 1 Korinthe 5:1-2, 6:5-8, 11:18). Gegeven dat de Bijbel onfeilbaar is en dat voorgangers feilbaar zijn volgt daaruit dat we alles moeten onderzoeken dat wat de voorganger preekt ook is wat wat de Bijbel leert (1 Thessalonicenzen 5:21). Alleen de Bijbel is onze ultieme autoriteit. Voorgangers en andere leraren zijn belangrijk en worden door God aangesteld (1 Korinthe 12:28). Maar hun leringen moeten worden getoetst door het geschreven Woord (Galaten 1:8-9, Mattheus 4:4). Preken kunnen heel nuttig zijn maar we moeten onderscheidend zijn en onderzoeken wat er is gezegd om te zien of het in overeenstemming is met de Bijbel (Handelingen 17:11).

Neither may we hope to gain by being neutral, or granting an occasional truce.
We are not to cease from conflict, and try to be as agreeable as we can with our Lord’s foes,
frequenting their assemblies, and tasting their dainties.
No such orders are written here.
You are to grasp your weapon, and go forth to fight.

Charles Spurgeon 21

Update 10 mei 2021

In het kerkblad van Waddinxveen 22 komt dominee Dekker tot de conclusie dat Spurgeon Genesis niet historisch leest maar geestelijk. Hij schrijft het volgende:

…Dit alles schrijft hij [Spurgeon] in 1873, ruim na de publicatie van Darwins ‘On the origin of species’ (‘Over het ontstaan van de soorten’), dat van 1859 is, en dat Spurgeon toch wel gekend zal hebben, aangezien Darwin ook een Brit was. Maar hij laat zich niet verleiden tot een rationalistische apologetiek, die van de Bijbel een stuk historische biologie maakt. Spurgeon leest de Bijbel niet historisch, maar geestelijk… Hoera voor Spurgeon!

Het klopt dat Spurgeon de opvattingen van Darwin kende. Echter niet op de manier hoe dominee Dekker het schetst. Wederom weet dominee Dekker niet de feiten goed op een rij te krijgen. Spurgeon vond evolutie bedriegelijk:

In zijn invloed op religie is deze ijdele gedachte echter geen reden tot vrolijkheid, want het is niet alleen bedriegelijk,
maar dreigt in hoge mate schadelijk te zijn. Er is geen haar van waarheid op deze hond vanaf zijn kop tot zijn staart,
maar het splijt en verscheurt de eenvoudigen.
In alle opzichten is de evolutietheorie in directe tegenspraak met de Schriftuurlijke waarheid.
Als Gods Woord waar is, is evolutie een leugen.
Ik neem geen blad voor de mond; dit is niet het moment voor zachte woorden.

Charles Spurgeon 23

Conclusie

Een overtuiging moet een goede rechtvaardiging hebben om rationeel te zijn en niet arbitrair. Dat geldt ook voor theïstische evolutie. Simpel een god toevoegen aan evolutie is geen oplossing. Wanneer ideeen die vreemd zijn aan de Bijbel worden geimporteerd ontstaan er moeilijkheden en tegenstrijdigheden. In plaats van hun visie te baseren op dubieuze of onwaarschijnlijke interpretaties moeten ze aantonen dat de Bijbel hun mening sterk ondersteunt. Alleen omdat een bepaald Hebreeuws of Grieks woord op een bepaalde manier kan worden vertaald betekent niet dat het op die manier moet worden geinterpreteerd. Dit versterkt hun positie niet. Zij moeten beter hun best doen “te verlangen naar de zuivere melk van het Woord” (1 Petrus 2:2). De interpretatie is afhankelijk van grammatica en de context. De teksten in de Bijbel moeten zo geinterpreteerd worden dat ze logisch met elkaar overeenkomen. De Bijbel kan zichzelf niet tegenspreken. Elke overtuiging die de Bijbel dwingt zichzelf tegen te spreken kan niet juist zijn.

Theïstische evolutie komt van buiten de Bijbel. Het is door de mens bedacht en gemaakt. Niet iets dat ons door de Levende God is geopenbaard of iets wat door de menselijke geschiedschrijving is vastgelegd. Geen aspect van God, geen schepping van God of een bondgenoot van God. Het is alleen een filosofie bedacht en gemaakt door de menselijke geest. Zie hoe dat ging met de Israelieten. Hun grootste fout was niet dat zij God volledig verlieten maar dat zij andere goden naast Hem gingen vereren. God alleen verdient onze aanbidding en niet zelfbedachte goden.

In onze gesprekken moeten we ervan doordrongen zijn dat Gods Woord geinspireerd, onfeilbaar en gezaghebbend is. God heeft het universum gemaakt en Hij weet hoe het werkt. Het is onze verantwoordelijkheid om getrouw Zijn Woord te verkondigen aan een ongelovige wereld. God verklaarde in Jesaja 55:11:

zo zal Mijn woord zijn dat uit Mijn mond uitgaat:
het zal niet vruchteloos tot Mij terugkeren,
maar het zal doen wat Mij behaagt,
en het zal voorspoedig zijn in hetgeen waartoe Ik het zend.

Als we onze naaste liefhebben moeten we hen waarschuwen voor het gevaar van een on-Bijbelse filosofie en hen leren Gods Woord juist te interpreteren. Het doel van dit werk is om evolutie te weren uit de kerk en te vertrouwen op het gezag van de Bijbel in plaats van te vertrouwen op filosofieen en ideeen (Psalm 118:8). Moge God ons sturen om een diepere liefde en vertrouwen te ontwikkelen voor Zijn Woord en Zijn Zoon.